Dog-Ring Şanzıman Nedir?

Motorun ürettiği güçleri tekerlere aktarırken en önemli parçalardan birisi şanzımandır. Günümüzde çok çeşitli şanzıman tipleri bulunmakta olup yarış araçlarında tamamen farklı tipte aktarım sağlayan sistemler yer alıyor. Bunlardan birisi de sıralı şanzıman olup Dog-Ring sistemiyle tamamen farklı aktarım sağlanmaktadır. Peki Dog-Ring nedir? Cevabı yazının devamında…

Dog-Ring aslında bir dişlinin adı ve sıralı şanzımanlarda kullanılıyor. O yüzden ilk önce sıralı şanzımanlara dair bilgilendirme yapmak lazım.

Sıralı Şanzıman Nedir? adlı yazımızda konuya dair detaylıca anlatım yapmıştık. Sıralı Şanzımanlar yapısı gereği klasik manuel şanzımanlardan daha hızlı çalışmak üzere yapılandırılmış olup bir nevi otomatikleştirilmiş sistemiyle vitesleri düşürme ve yükseltme işlemleri elle yapılmaktadır. Bu yüzden klasik şanzımanlara göre çok ciddi zaman avantajı sağlamaktadır. Motosikletler, ralli araçları, özel spor otomobiller ve isteğe göre modifiyeli otomobillerde sıralı şanzıman kullanılmaktadır.

Dog-Ring Nedir?
Kelime anlamı itibariyle köpek ve yüzük kelimelerinden bir araya gelen bu terimin otomotiv endüstrisinde kullanımı parçanın yapısıyla özdeşleşmiştir. Az önce bahsettiğimiz sıralı şanzımanın diğer ismi olan Dog-Box tipi şanzımanlarda kullanılan Dog-Ring‘in sırası gelen iki dişliyi birbirine bir nevi bağlamak ve onları sıkıca tutmaktır.

Sıralı (Sequential) Şanzımanlar yapısı gereği genellikle 1N23456 şeklinde sabit geçiş yapısına sahiptir ve ara geçişler yapılmamaktadır. Yani ikinci vitesten dördüncü vitese direkt geçemezsiniz. Önce üçüncü vitese geçiş yapıp sonra sıradakine geçiş yaparsınız. Bu işlem esnasında debriyaj kullanılmaz ve vitesi yükseltmek için elinizle vereceğiniz komut yeterli olmaktadır. Bir yarışta olduğunuzu düşünürsek ani vites değişimleri için bu tip şanzımanlar muazzam zaman kazandırmaktadır. Bunu sağlarken vites dişlilerinin en kısa sürede değişimi gerekmekte olup bunu sıradaki vites dişlisinin sıkı şekilde tutulması Dog-Ring adlı parçayla sağlanmaktadır.

Yakın zaman öncesine kadar Abarth 695 Biposto, opsiyon olarak Dog-Ring tipi şanzımanı müşterilerine bir seri üretim otomobil olarak sunabiliyordu. Tabi bunun içinde hatırı sayılı para ödemek gerekli. Ayrıca sıralı şanzımanları günlük yaşamda kullanmak hem yorucu olabilirken sıradan manuel şanzımanlara göre ömrü daha kısa olmaktadır. Çünkü hızlı vites değişimlerindeki parçaların aşınma durumu herhangi manuel vitesli araçlara göre çok daha fazla olduğundan Dog-Ring şanzımanlar genellikle özel arabalarda tercih edilmektedir.