Bu Cihaz, Yeni Bir Algoritmayla Saatte 1500 Araca Kadar Ceza Kesilebiliyor!

Şehirlerde park alanlarının kontrolü artık çok daha hızlı ve otomatik bir boyuta taşınıyor. CityScanner adlı sistem, özel bir araca monte edilmiş kameralar ve gelişmiş plaka tanıma yazılımı sayesinde, şehir içinde devriye gezerek park kurallarını ihlal eden araçları tespit ediyor. İddiaya göre, bu sistem saatte 1500 araca kadar otomatik kontrol yapabiliyor ve yaya ekiplerinden 6 kat daha verimli çalışıyor. Ancak bu yüksek teknoloji, gerçek bir yapay zeka (AI) olmaktan ziyade, basit bir algoritmaya dayanıyor. Avrupa’da yayılmaya başlayan bu otomatik park denetim sisteminin detaylarına bakalım.

CityScanner Teknik Çalışma Prensibi

Sistem: Mobil araç üzerine kurulu kameralı plaka tanıma (ANPR/ALPR) sistemi.
Yazılım: Harita verileri, ücretli park veritabanları ve araç ruhsat kayıtlarıyla entegre çalışan bir algoritma.
Kapasite: Saatte teorik olarak 1500 aracı tarayabilme ve ihlal tespit edebilme.
Karar Mekanizması: Sistem tarafından tespit edilen ihlaller, firmaya göre daha sonra bir insan operatör tarafından kontrol edilip ceza kararına bağlanıyor. Ancak eleştiriler, bu aşamanın çoğunlukla otomatik işlediği yönünde.
Maliyet: Sistemin kurulumu yaklaşık 130.000 Euro (araç hariç) olarak belirtiliyor.

Sistemin Yarattığı Etik ve Mahremiyet Tartışmaları

CityScanner’ın en büyük eleştirisi, insani faktörü ve esnekliği tamamen devre dışı bırakma potansiyelinde yatıyor. Bir aracın park süresi bir dakika geçse dahi otomatik olarak tespit edilip cezalandırılabilmesi, “amaca uygunluk” ilkesiyle çelişiyor. Amaç park alanlarındaki dönüşümü sağlamakken, sistem katı ve affetmez bir ceza mekanizmasına dönüşebiliyor.

Diğer büyük endişe ise kitlesel gözetim ve mahremiyet. Sistem şehrin sokaklarını sürekli tarayarak, hangi aracın nerede ve ne zaman olduğuna dair devasa bir veri topluyor. Firma, araçla ilgisi olmayan kişilerin yüzlerini “anonimleştirdiğini” iddia etse de, bu tür sistemlerin veri güvenliği ve kişisel bilgilerin kötüye kullanımı konusunda ciddi riskler barındırdığı ifade ediliyor.

Verimlilik Mi, Orantısız Denetim Mi?

Sistemin savunucuları, yaya ekiplere kıyasla çok daha geniş bir alanı kısa sürede tarayabildiği için daha adil ve etkin bir denetim sağladığını öne sürüyor. İhlal yapan herkesin tespit edileceği düşüncesi, kurallara uyma oranını artırabilir.

Ancak karşıt görüş, bu “mükemmel” denetim baskısının, toplumda güvensizlik ve öfkeye yol açtığını vurguluyor. Küçük ve insani hataların bile otomatik olarak cezalandırıldığı bir sistemin, vatandaş ile yönetim arasındaki ilişkiyi zedeleyebileceği belirtiliyor. Ayrıca, toplanan cezaların gelirinin kimlere aktığı ve bu tür sistemlerin maliyet-fayda analizi de şeffaf değil.