Ramazan’da Arabayla Yolculuk Yaparken Oruç Tutulur Mu?

2018 Ramazan ayı geldi gelecek derken nasipse yarınki güne oruçlu şekilde uyanacağız. Kimimiz işe gidecek kimimizde arabasına atlayıp yolculuk yapacak. Büyük çoğunluğun Müslüman olduğu ülkede yaşıyoruz ve söz konusu otomobiller olunca da arabayla yolculuk yapanların oruç tutup tutmama konusunda ya da tuttuktan sonra orucun bozulması konusunda bazı soru işaretleri oluyor. Böylesine önemli konuda detaylıca araştırma yapıp iki farklı kaynaktan bu konuya açıklık getirdim. İlk olarak diyanetin verdiği bilgiye bakalım:

Diyanete Göre Ramazan’da Yolculuk Yaparken Oruç Tutmamayı Mubah Kılan Haller
“a) Bir kimse Ramazan ayında 90 km veya daha fazla bir uzaklığa Hanefî bilginlere göre 15 günden, Şâfiî bilginlere göre giriş ve çıkış günleri hariç 4 günden az bir zaman için yolculuğa
çıkarlarsa Ramazan orucunu tutmayabilirler (Bakara 2/183-184). Yolculuğa çıktıklarında sahabeden bazısı oruç tutmuş bazısı da tutmamıştır. Bu kimseler, daha sonra tutamadıkları oruçlarını kaza ederler. Geceden oruca niyetlenip de, gündüz yolculuğa çıkan kimse, dilerse bu orucunu bozar, dilerse tamamlar. Ancak, ayette de belirtildiği gibi orucunu tamamlaması daha iyidir. Hz. Peygamber, Mekke’nin fethi için sefere çıktığında oruçlu iken, Kedîd denilen yere varınca orucunu bozmuştur.

Yolculuk, hastalık gibi meşru bir mazerete dayalı olarak bozulan orucun, sadece kaza edilmesi gerekir. Ayrıca, kasıt olmaksızın yemek-içmek; beslenme amacı ve anlamı taşımayan, yenilip içilmesi mutat olmayan veya insan tabiatının meyletmediği şeylerin yenilip içilmesi orucu bozup, sadece kazasını gerektirir.

“…Sizden kim hasta yada yolcu olur (da orucunu tutamazsa daha sonra) tutamadığı günler sayısınca başka günlerde oruç tutar….” (Bakara, 184).” (1)

Ramazan’da yolculuk ile ilgili olarak bir diğer kaynakta da şöyle der:
“Ramazanda en az üç günlük (on sekiz saatlik) bir yere gidecek olan kimse, geceden oruca niyet etmeyebilir. Bundan dolayı o gün yola çıkınca oruçlu bulunmamış olur. Fakat bir kimse oruç tuttuktan sonra , orucuna devam etmesi gerekir. Ancak o gün yola çıkar da ondan sonra orucunu açarsa, kendisine kefaret gerekmez, yine sadece kaza gerekir.” (2)

Sonuç olarak Diyanet’in verdiği bilgilere göre 90 kilometre ve fazla mesafeli yolculuklar için o gün oruç tutulmayabilir. Tabi daha sonra da o gün için kaza orucu da daha sonra tutulmalıdır. Fakat sizi çok zorlamayacak birkaç saatlik yolculuklar için orucu bozmamanız da fayda var. Şimdiden hayırlı Ramazanlar ve yola çıkacaklar içinde hayırlı yolculuklar diliyorum.